Is foclóir Gaeilge - Gaeilge ar líne é An Foclóir Beag ach tá neart eolais ann faoi ghnéithe éagsúla den ghramadach, na cinn a luaitear thíos ina measc:
An Foclóir Beag is an Irish - Irish dictionary which also contains comprehensive information about various aspects of Irish grammar, including the following:
Ainmfhocail
Nouns
Tugtar inscne agus sainmhíniú i nGaeilge; an tuiseal ainmneach uatha agus iolra; an tuiseal ginideach uatha agus iolra. Chun níos mó eolais a fháil faoin ainmfhocal “baintreach”, mar shampla, clóscríobh an focal sin isteach sa bhearna agus brúigh “Cuardaigh”.
The gender of the noun and a definition in Irish are given, as well as the following forms: the nominative case singular and plural; the genitive case singular and plural. If you’re looking for information about the noun “baintreach” (widow), for example, type that word into the search space provided and click on “Cuardaigh” (Search).
Aidiachtaí
Adjectives
Tugtar ainmneach uatha agus iolra; ginideach uatha, firinscneach agus baininscneach; ginideach iolra; breischéim agus sárchéim. Chun níos mó eolais a fháil faoin aidiacht “álainn”, mar shampla, clóscríobh an focal sin isteach sa bhearna agus brúigh “Cuardaigh”.
The following forms are given: nominative singular and plural; genitive singular, masculine and feminine; genitive plural; comparative forms. If you’re looking for information about the adjective “álainn” (beautiful/lovely), for example, type that word into the search space and click on “Cuardaigh” (Search).
Briathra
Verbs
Tugtar na haimsirí agus na modhanna ar fad; an briathar saor; an t-ainm briathartha; an aidiacht bhriathartha; foirmeacha diúltacha agus ceisteacha. Chun níos mó eolais a fháil faoin mbriathar “foghlaim”, mar shampla, clóscríobh an focal sin isteach sa bhearna agus brúigh “Cuardaigh”.
All the tenses and moods are given; autonomous forms; verbal nouns; verbal adjectives; negative and interrogative forms. If you’re looking for information about the verb “foghlaim” (to learn), for example, type that word into the search space and click on “Cuardaigh” (Search).
Tábhachtach: Ní mór duit fréamh an bhriathair sa Ghaeilge (an dara pearsa, uimhir uatha) a bheith ar eolas agat chun foirmeacha an bhriathair a aimsiú.
Important: You must know the root of the verb (the second person, singular) in Irish to find the various forms of the verb.
Réamhfhocail shimplí agus forainmneacha réamhfhoclacha
Simple prepositions and prepositional pronouns
Chun eolas a fháil maidir le húsáid an réamhfhocail “de”, mar shampla, agus na foirmeacha atá i gceist sna pearsana éagsúla, clóscríobh an focal sin isteach sa bhearna agus brúigh “Cuardaigh”. Tá na pearsana éagsúla measctha trína chéile i gcás na bhforainmneacha réamhfhoclacha, mar sin, bí cúramach agus tú ag iarraidh eolas a aimsiú.
To find information about the preposition “de”, for example, and the forms in the various persons, type that word into the search space and click on “Cuardaigh” (Search). In the case of the prepositional pronouns, the various persons are mixed up so be careful when looking for that information.
Réimíreanna (e.g. neamh-)
Prefixes (e.g. in-; un-; -less; non-)
Tugtar samplaí d’úsáid na réimíreanna éagsúla. Cuir isteach an réimír “neamh-” sa bhearna, mar shampla, agus brúigh “Cuardaigh”. Brúigh “neamh-aistear” ansin agus lean ar aghaidh go deireadh an liosta.
Samples are given of the use of the various prefixes. Put the prefix “neamh” (in-; un-; -less; non-) into the search space, for example, and click on “Cuardaigh” (Search).Then click on “neamh-aistear” and continue on to the end of the list.
Nóta: Ní gá duit an seoladh/URL don Fhoclóir Beag a bheith ar eolas agat – níl le déanamh agat ach na focail “foclóir beag” a chlóscríobh isteach in Google agus “Search” a bhrú chun é a aimsiú.
Note: There’s no need to memorise the address/URL for An Foclóir Beag – just type the words “foclóir beag” into Google and click on “Search”.
Bainimis triail as cúpla cleachtadh anois ...
Let’s try a couple of exercises now ...